Venture capital is risicodragend kapitaal dat veelal wordt verstrekt door participatiemaatschappijen in een situatie dat een lening bij de bank niet mogelijk is, doordat bijvoorbeeld geen (voldoende) zekerheden kunnen worden verstrekt. Gedacht kan worden aan financiering van startende ondernemers of de financiering van een management buy-out. Hierbij kan een aantal specifieke juridische aspecten een rol spelen.
Participatiemaatschappijen willen in ruil voor de te verstrekken financiering in de regel aandelen verkrijgen in de vennootschap, maar vaak wordt ook een deel van het geld in de vorm van een achtergestelde lening gegeven. Naast geld beschikken participatiemaatschappijen vaak over een voor de ondernemer interessant netwerk, wat goed van pas kan komen bij het uitbreiden van de activiteiten. Het management moet er voor zorgen dat de onderneming waarin de participatiemaatschappij investeert een succes wordt. Vandaar dat het gebruikelijk is dat er afspraken worden gemaakt tussen de participatiemaatschappij en het management die voordelig kunnen uitpakken voor het management mits de onderneming zich in de gewenste richting ontwikkelt. Is dat het geval, dan willen participatiemaatschappijen op termijn ook graag hun investering te gelde maken, bijvoorbeeld door middel van verkoop van de gehele onderneming aan een derde of door een beursgang.
Specifieke afspraken
Bij een gewone overname van een bedrijf beperken de afspraken tussen partijen zich vaak tot de overname zelf. Bij een venture capital-transactie worden er juist met het oog op het te gelde maken van de investering in de toekomst (de zogenaamde ?exit?) vaak specifieke afspraken gemaakt. Te denken valt hierbij aan het recht van de participatiemaatschappij om notering van de vennootschap aan de beurs te verzoeken. Een andere gebruikelijke afspraak ziet op het recht van de participatiemaatschappij om de aandelen mee te mogen verkopen indien een mede-aandeelhouder de door hem gehouden aandelen wil verkopen (het zogenaamde ‘meeverkooprecht’). Net weer anders is het zogenaamde ‘drag-along-recht’, waarbij de andere aandeelhouders eveneens hun aandelen te koop moeten aanbieden indien de participatiemaatschappij haar aandelen wenst te vervreemden. Bij het verzilveren van de investering kunnen soms spectaculaire winsten worden behaald waarbij het geïnvesteerde bedrag vele malen wordt terugverdiend.
Gaan de zaken minder dan verwacht, dan kan dit in het slechtste geval leiden tot een faillissement en is de participatiemaatschappij zijn geld kwijt. Vandaar de benaming ‘venture capital’.
augustus 1999