Incasso van een vordering is soms letterlijk een langdurig proces. Om een debiteur tot betalen te dwingen moet de schuldeiser eerst een advocaat of deurwaarder inschakelen. Gaat de debiteur ook na sommatie niet over tot betalen, dan zal een betaling moeten worden afgedwongen door een vonnis.

Om een vonnis te krijgen moet er toch een hele procedure worden doorlopen. Een dagvaarding moet worden opgesteld, termijnen in acht genomen, en de doorlooptijden bij rechtbanken zijn lang.

In de tussentijd is de debiteur soms al vertrokken, failliet, of heeft al zijn vermogen gespendeerd. Conservatoir beslag biedt echter mogelijkheden.

Een crediteur kan echter al voordat er wordt geprocedeerd, of zelf voordat is gesommeerd, beslag leggen op goederen van de debiteur. Dit noemt men een conservatoir (bewarend) beslag. Dit geeft de eiser zekerheid dat de debiteur ook na een lange periode nog verhaal biedt voor zijn vordering.

Wat is het conservatoir beslag

Het beslag “bevriest” de goederen waarop het is gelegd. Die kunnen dan niet meer worden verplaatst of verkocht. Zo blijven ze ter beschikking van de crediteur, ongeacht hoe lang de procedure duurt. Hert wordt gelegd door een deurwaarder, die een gerechtelijke verklaring uitbrengt met daarin een omschrijving van wat onder het beslag valt.

Dat kan een bankrekening zijn, maar ook een auto, een huis, maar ook een vordering die de debiteur heeft op een andere partij. Op bij alle goederen kan beslag worden gelegd, zolang het maar een economische waarde heeft. Totdat de rechter heeft beslist over de vordering kan de debiteur niet beschikken over het beslagen goed.

Waarvoor kan conservatoir beslag worden gelegd

Beslag kan worden gelegd voor elke vordering, mits deze duidelijk maar duidelijk is omschreven, en het een vordering tot betaling of afgifte inhoud.

Waarop kan men conservatoir beslag leggen

De deurwaarder kan beslag leggen op alle goederen, zowel materiaal als immaterieel. Men kan denken aan een bankrekening, het loon van een werknemer, een vordering op een ander, maar ook op een domeinnaam, software op een computer, een merknaam, een woning, een auto, etc.  De meeste beslagen worden gelegd op bankrekeningen en vorderingen.

Hoe  krijgt men conservator beslag?

Om een conservatoir beslag te kunnen leggen moet een advocaat aan de rechter verlof vragen. Het verlof moet duidelijk maken wat de vordering is voorwaar hij het beslag wil leggen.

Ook moet duidelijk zijn waarop het conservatoir beslag wordt gelegd, zoals een omschrijving van de bankrekening, de woning, de auto etc.

De advocaat zal in de meeste gevallen ook moeten aangeven dat er vrees bestaat dat goederen in de loop van tijd zullen verdwijnen voor verhaal, indien er geen beslag wordt gelegd. Er moet dus “vrees voor verduistering”worden gesteld.

Het verlof van de rechter

De rechter verleent het verlof meestal zonder de debiteur hierover te raadplagen. Die weet dus nog van niets, tot het moment dat het beslag al ligt. Hij wordt daardoor dus volledig verrast. Dit is ook de bedoeling van een effectief conservatoir beslag. Het geeft de debiteur geen gelegenheid om snel zijn goederen aan verhaal te onttrekken, door bijvoorbeeld zijn bankrekening leeg te halen.

Hoe kan het worden opgeheven

Nadat het conservatoir beslag is gelegd kan de eiser niet stilzitten. Hij moet dan binnen 14 dagen een procedure starten, om voor de rechtbank te eisen dat de vordering ook wordt toegewezen. Doet hij dat niet dan vervalt direct het beslag weer.

Maar ook de debiteur kan via een kort geding direct opheffing van het conservatoir beslag eisen. Opheffing zal onder andere worden toegewezen indien hij duidelijk maakt dat de vordering niet bestaat of indien het beslag onredelijk bezwarend is in relatie tot de vordering.

Ook de eigenaar of de gebruiker van een goed, die bewijst dat hij, en niet de debiteur eigenaar of gebruiker is, kan opheffing verzoeken.

Een faillissement heft overigens ook alle beslagen op. Voorziet een crediteur dat het faillissement van debiteur zal worden aangevraagd, of dit zelf zal aanvragen, dan heeft het weinig zin om beslag te leggen. Door het faillissement vallen alle bezitting van rechtswege in de boedel van het faillissement, dat een soort van “algemeen beslag” is, dat alle goederen ineens “bevriest”. Dit beslag gaat voor alle individuele beslagen van gewone schuldeisers.

Schadelijke gevolgen van het beslag

De crediteur die conservatoir beslag legt weet dat hij schade kan veroorzaken bij de debiteur. Blijkt achteraf dat de vordering van de eiser niet bestaat of wordt afgewezen door de rechter, dan kan zijn dat de beslagdebiteur door de lange duur van het beslag aanzienlijke schade heeft geleden. Die schade komt voor rekening van de eiser. De eiser doet er dus goed aan om terughoudend gebruik te maken van de conservatoir beslag.

Beslag een effectief middel?

Conservatoir beslag is een zeer effectief middel  vanwege het verrassingseffect, maar ook doordat het beslag de debiteur in een situatie dwingt waarin hij beter kan onderhandelen dan procederen. Voor meer informatie over het conservatoir beslag in combinatie met andere incassomaatregelen kunt u een email zenden of contact opnemen met 0900-advocaten (0900-0600).       ▲