Op de website van advocaten.nl krijgen we vaak de vraag voorgelegd of het mogelijk is om conservatoir beslag te leggen op goederen van buitenlandse partijen. Over het algemeen is dit mogelijk, mits deze goederen zich op het moment van beslaglegging in Nederland bevinden. Voor beslaglegging op partijen die buiten Nederland zijn gevestigd, bestaat een speciale wettelijke regeling die het gemakkelijker maakt om juridische stappen te ondernemen, namelijk het vreemdelingenbeslag, ook wel bekend als ‘saisie foraine’.
Beslag binnen Nederland
Heeft u een openstaande vordering op een buitenlandse debiteur met activa in Nederland? Op basis van artikel 700 Rv heeft de Nederlandse (voorzieningen)rechter de bevoegdheid om toestemming te verlenen voor het leggen van conservatoir beslag op activa die zich binnen de Nederlandse grenzen bevinden, ongeacht de woon- of vestigingsplaats van de debiteur. Dus, als u te maken heeft met een (buitenlandse) schuldenaar met bijvoorbeeld onroerend goed in Nederland, een schip in de Nederlandse wateren of goederen in de haven van Rotterdam, kunt u met goedkeuring van de Nederlandse (voorzieningen)rechter conservatoir beslag leggen.
Bevoegdheid van de rechter
Het feit dat de Nederlandse rechter bevoegd is om toestemming te verlenen voor conservatoir beslag betekent nog niet dat de daadwerkelijke juridische vordering aan de Nederlandse rechter kan worden voorgelegd. Deze kwestie moet primair worden beoordeeld op basis van de regels van het (internationaal) privaatrecht. Voor het vreemdelingenbeslag voorziet de wet in een speciale regeling. Een beslag wordt beschouwd als vreemdelingenbeslag wanneer een schuldenaar geen bekende woon- of verblijfplaats heeft in Nederland. Artikel 765 Rv beschrijft dit als volgt: “Indien de schuldenaar geen bekende woonplaats in Nederland heeft, kan in Nederland overeenkomstig de voorgaande afdelingen van deze titel beslag worden gelegd, zonder dat vrees voor verduistering behoeft te worden aangetoond.” Dit artikel voegt een extra dimensie toe aan de mogelijkheid van conservatoir beslag binnen Nederland. De vereiste van “vrees voor verduistering” is niet langer van toepassing als de schuldenaar geen bekende woon- of verblijfplaats in Nederland heeft.
Forum arresti
Het feit dat er bij vreemdelingenbeslag geen vrees voor verduistering hoeft te worden aangetoond, heeft in de praktijk beperkte invloed. Artikel 767 Rv biedt in dit opzicht meer duidelijkheid: “Bij gebreke van een andere weg om een executoriale titel in Nederland te verkrijgen kan de eis in de hoofdzaak, de vordering ter zake van de beslagkosten daaronder begrepen, worden ingesteld voor de rechtbank waarvan de voorzieningenrechter het verlof tot het gelegde of het tegen zekerheidstelling voorkomen of opgeheven beslag heeft verleend. In geval van verlof tot beslag onder een derde geldt dit alleen indien het goed waarop beslag zal worden gelegd in het verzoekschrift uitdrukkelijk is omschreven.” Deze regel betekent dat wanneer er sprake is van vreemdelingenbeslag, de Nederlandse rechter ook bevoegd kan zijn om te oordelen over de daadwerkelijke juridische vordering. Het vreemdelingenbeslag kan daardoor de rechtsbevoegdheid voor de Nederlandse rechtbank creëren. Deze aanvullende bevoegdheidsregel, ook wel bekend als ‘forum arresti’, zal in de praktijk niet vaak worden toegepast, omdat deze bevoegdheid alleen geldt wanneer er geen andere manier is om in Nederland een executoriale titel uit te voeren. Dit kan het geval zijn wanneer een schuldenaar buiten Europa is gevestigd en er geen verdrag is gesloten voor de erkenning en tenuitvoerlegging van vonnissen.
Voor meer informatie kunt u terecht op advocaten.nl of bellen naar 0900-advocaten.