Een curator heeft niet alleen het beheer en de vereffening van de failliete boedel als taak, maar bestudeert ook de boekhouding van de gefailleerde en voert een onderzoek uit naar de oorzaken van het faillissement. Van belang daarbij is dat wanneer er sprake is van kennelijk onbehoorlijk bestuur van de gefailleerde en aannemelijk is dat dit een belangrijke oorzaak is van het faillissement, iedere bestuurder ten opzichte van de boedel hoofdelijk aansprakelijk is voor het tekort in de boedel discover this info here. De wetgever heeft de bewijspositie van de curator versterkt. Als er niet voldaan is aan de boekhoudplicht of de jaarrekening niet of te laat gedeponeerd is, dan staat het onbehoorlijk bestuur over de gehele linie (in algemene zin) vast en wordt tevens vermoed dat dit kennelijk onbehoorlijk bestuur een belangrijke oorzaak is van het faillissement.
Maar betekent dit dan dat het niet op tijd deponeren van een jaarrekening zonder meer leidt tot aansprakelijkheid van een bestuurder? Nee, zegt de Hoge Raad maar weer eens in zijn uitspraak van 12 februari 2016 (ECLI:NL:HR:2016:233). Ik haal de volgende redenering uit dit arrest. Om het bewijsvermoeden ten aanzien van het causaal verband tussen het onbehoorlijk bestuur en het faillissement te ontzenuwen, is niet vereist dat de betreffende bestuurder een van buiten komende, niet aan hem toe te rekenen belangrijke oorzaak van het faillissement aannemelijk maakt, maar is voldoende dat die bestuurder door het aanvoeren van bepaalde feiten en omstandigheden aantoont dat er zich een andere belangrijke oorzaak van het faillissement dan kennelijk onbehoorlijk bestuur heeft voorgedaan.
Die andere belangrijke oorzaak kan dus ook zeer wel gelegen zijn in bestuursdaden waarop wel iets aan te merken valt, zoals inschattingsfouten, misrekeningen en dergelijke, maar die geen kennelijk onbehoorlijk bestuur opleveren. Van kennelijk onbehoorlijk bestuur is immers pas sprake indien geen redelijk denkend bestuurder onder dezelfde omstandigheden zou hebben gehandeld.
Deze strenge uitleg van de Hoge Raad is mijns inziens juist. De hoofdelijke aansprakelijkheid voor het tekort in de boedel vloeit voort uit de anti-misbruikwetgeving en is bestemd voor echte ‘boefjes’. De anti-misbruikwetgeving beoogt alleen excessen van onverantwoordelijk bestuur tegen te gaan. Er is weer hoop voor ‘bange’ bestuurders.