Consumentenkoop: omgekeerde bewijslast bij gebrekkig product

Indien u een ondeugdelijk product hebt gekocht in een winkel of webshop kunt u de zaak retourneren of laten repareren. Dit kan in veel gevallen ook ruim buiten de garantietermijn. De levensverwachting van een product is daarbij belangrijk

Soms bent u niet tevreden over een nieuw gekocht product, eenvoudig omdat het kort na aankoop al gebreken vertoont. Bijvoorbeeld, een koelkast die niet meer koelt en die u pas 6 maanden hebt gebruikt. Maar als je iets koopt, dan heb je recht op een goed product.

In veel gevallen is sprake van een ondeugdelijk product en kunt u de zaak retourneren of laten repareren. Is het nodig dat uw bewijst dat u de koelkast niet zelf kapot hebt gemaakt?

Omgekeerde bewijslast

De wetgever bepaalt dat indien een product binnen zes maanden na aankoop defect blijkt te zijn, het vermoeden is dat het product al bij aankoop gebrekkig was. Dit geldt alleen voor zaken die u als consument-koper hebt gekocht bij een professionele verkoper. U hoeft dan alleen aan te tonen dat de koelkast het niet doet. Alleen indien de verkoper bewijst dat de koper door opzet de zaak zelf kapot heeft gemaakt is de verkoper verplicht is de koper verplicht deze terug te nemen of te repareren op zijn kosten. Er is dus sprake van een omgekeerde bewijslast.

Garantie binnen de garantietermijn

Gedurende de garantieperiode heeft de koper recht op gratis reparatie of vervanging. Gaat het product binnen 6 maanden na aankoop kapot, dan geldt dus het wettelijk vermoeden dat het product al gebrekkig was toen u het kocht. U hebt dan recht op gratis herstel of vervanging. Dit is alleen anders indien de verkoper bewijst dat u het product verkeerd hebt gebruikt.

Veel producten worden verkocht met een fabrieksgarantie of bijgekochte winkelgarantie. Deze garantie verlengt dan de wettelijke garantietermijn van 6 maanden. Wettelijk gezien heb u echter al recht op gratis herstel of vervanging als het product eerder stuk gaat dan u in redelijkheid mocht verwachten van een dergelijk product.

Een voordeel van deze extra garantie is dat je meestal niet hoeft te bewijzen dat je het product op de juiste manier hebt gebruikt. Wel kan de verkoper onderzoeken of je het product niet zelf hebt stukgemaakt. Als hij dat kan bewijzen, dan vervalt je garantierecht (zelfs je wettelijk recht op garantie).

Soms heeft de fabrikant een goede aanvullende garantie en kun je daar een beroep op doen. Weet wel dat de verkoper altijd verantwoordelijk blijft voor een juiste oplossing. Met de verkoper heb je namelijk een koopovereenkomst, niet met de fabrikant. De fabrikant mag dus ook minder bieden dan de wet en voorwaarden verbinden aan deze extra garantie, zoals het rekenen van onderzoekskosten.

Garantie buiten de garantietermijn

Ook na de garantieperiode van de winkel of fabrikant is er nog een mogelijkheid op gratis herstel of vervanging. U hebt immers volgens de wet in beginsel recht op een deugdelijk product. U moet dan wel aantonen dat het product buiten uw schuld kapot is gegaan.

De levensverwachting van een product

Van een product mag u immers verwachten dat u een product een bepaalde tijd zonder problemen kunt gebruiken. Een koelkast gaat doorgaan 5 jaar of langer zonder problemen mee. Dit noemt men de levensverwachting. De levensverwachting van een product is natuurlijk afhankelijk van de prijs, het soort product en het merk. Zo mag u verwachten dat een koelkast langer meegaat dan een gloeilamp.

Gaat een product bij normaal gebruik eerder stuk dan redelijkheid is te verwachten of functioneert het gebrekkig, dan moet de verkoper het product gratis herstellen of vervangen. U moet wel aantonen dat het product gebrekkig is en dat de levensverwachting langer is.

Alleen indien het de verkoper niet in staat is om binnen een redelijke tijd het product te herstellen of te vervangen, dan kunt u de koop ontbinden en het aankoopbedrag terugvragen. U kunt dan echter ook om een prijsvermindering vragen, indien u het product wil houden, en de verkoper is verplicht een deel van het aankoopbedrag terug te betalen.

Welke verplichtingen heeft de verkoper bij herstel of vervanging?

De vervanging of reparatie moet binnen een redelijke termijn gebeuren en zonder veel overlast. Duurt de reparatie langer dan 3 weken dan kun je vragen om een tijdelijk vervangende zaak. Is de verkoper niet in staat te repareren of te vervangen binnen een redelijke termijn, dan kunt u de koop ontbinden en geld terugvragen.

Een garantieperiode loopt vanaf de dag van aankoop zonder onderbreking. De garantietermijn gaat niet opnieuw lopen na een reparatie tijdens de garantieperiode.

Ook een tweede hands koper kan een beroep doen op de garantie. Indien u de koelkast verkoopt aan uw buurman, verhuist de wettelijke garantie en de extra garantie van de verkoper (voor de overgebleven duur) in mee naar de nieuwe eigenaar. Voor sommige zaken met een fabrieksgarantie kunnen de garantievoorwaarden dit beperken.

De consumentenkoop

De regels voor consumentenkoop beschermen de consument, tegen de professionele partij. De meeste bepalingen zijn dwingend recht: er mag niet van worden afgeweken door de verkoper, en de koper kan er altijd een beroep op doen.

Als je als consument een zaak koopt in een winkel als in een webshop, dan noemen we dat een consumentenkoop. De consumentenkoop is geregeld in artikel 7:5 lid 1 BW.

De regels voor consumentenkoop beschermen ‘de zwakkere partij’, de consument, tegen de sterkere professionele partij. Veel van deze regels zijn tot stand gekomen onder invloed van de Europese Unie. De koopovereenkomst in het algemeen is geregeld de artikelen 7:1 t/m 7:50 BW. De bepalingen voor consumentenkoop kan men herkennen aan de toevoeging ‘bij een consumentenkoop’. De meeste bepalingen zijn dwingend recht: er mag niet van worden afgeweken door de verkoper, en de koper kan er altijd een beroep op doen.

Voor wie geldt het consumentenkooprecht?
Het consumentenkooprecht bevat rechten en plichten van koper en verkoper bij een consumentenkoop. Aan de ene kan dus de consument, niet de zakelijke koper, een natuurlijk persoon is die niet handelt in de uitoefening van een beroep of bedrijf.
En aan de andere kant de professionele verkoper, de winkel of webshop. Er is pas sprake van consumentenkoop als voldaan is aan de vereisten dat de koper een consument is en de verkoper een professionele partij. Een overeenkomst tussen 2 particulieren via marktplaats valt hier dus niet onder. Koopt u als ondernemer een computer voor uw zaak, dan is dat ook geen consumentenkoop.
Het gaat om alle soorten roerende zaken, maar ook elektriciteit. Een roerende zaak is een tastbaar voorwerp dat niet onroerend is, zoals een woning of grond.

Wat wordt in het consumentenrecht geregeld?
In de wet worden voor de consumentenkoop voornamelijk de plichten van de verkoper en de rechten van de consument geregeld. Slechts enkele bepalingen zijn opgenomen om de winkelier in de detaillhandel te beschermen tot bescherming van de belangen van de detailhandel in het algemeen.
De belangrijkste bepalingen voor de consumentenkoop zijn

  • de omgekeerde bewijslast bij gebrekkig product
  • garantiebepalingen
  • omtrent prijsverhoging
  • schriftelijkheidsvereiste voor de koop op afstand
  • de regels omtrent Colportage en telefonische verkoop
  • regels over onredelijke algemene voorwaarden
  • informatie die de verkoper aan de consument moet verstrekke

Op deze pagina`s leest u meer over de consumentenkoop.

Koop op afstand, via internet of telefoon

Sinds enkele jaren heeft de internet webshops een grote vlucht genomen, reden waarom de wetgever voor consumenten bij koop op afstand een aantal extra rechten heeft vastgelegd.

Wat is koop op afstand? Als je een product koopt via internet, een postorderbedrijf, de telefoon, een bestelformulier uit gedrukte media of per fax, dan noemt men dat in de wet ” koop op afstand”. In al die gevallen heb je geen persoonlijk contact hebt met de verkoper, Koop je dus een product aan de deur dan is dat geen koop op afstand.

Sinds enkele jaren heeft de internet webshops een grote vlucht genomen, reden waarom de wetgever voor consumenten bij koop op afstand een aantal extra rechten heeft vastgelegd. Sinds 2014 worden consumentenrechten voor koop op afstand geregeld in de artikelen 6:230m tot en met 6:230s van het Burgerlijk Wetboek.

De regels voor koop op afstand gelden zowel voor producten als diensten, zoals bijvoorbeeld een online taalcursus. Overigens gelden voor consumenten ook de normale wettelijke regels van consumentenkoop.

Bedenktijd

Een belangrijk recht voor de consument is de wettelijke bedenktijd van 14 dagen. Die gaat in op de dag nadat je het product hebt ontvangen of vanaf het moment dat je de dienst bent overeengekomen. Overigens mag je gebruikmaken van de bedenktijd en van de koop afzien nog voordat het product geleverd is.

Koop je zowel een product een dienst (bijvoorbeeld een airconditioner met een onderhoudscontract) dan loopt de bedenktijd vanaf de dag nadat het product is ontvangen. Bij levering van een reeks van producten (denk aan een tijdschriftenabonnement) dan begint de bedenktijd te lopen vanaf de eerste levering.

Populair zij tegenwoordig internetveilingen. Ook hier geldt de bedenktijd van 14 dagen, maar bij vakantieveilingen geldt een uitzondering; als het gaat om een aanbieding met een vaste datum of periode. Op vakanties zonder vaste periode of datum geldt de bedenktijd wel.

Afzien van de koop binnen de bedenktijd

Wat betekent de bedenktijd? Door gebruik te maken van het modelformulier herroeping (dit is de verkoper verplicht op zijn website te plaatsen) kan men het product terugsturen. Het kan natuurlijk ook gewon per brief of email waarin u afziet van de koop Na dat de brief of email is verstuurd heb je slechts 14 dagen om de zaak terug te sturen.

Verder geldt een termijn van 14 dagen na de brief of email waarbinnen de verkoper het aankoopbedrag. Hij mag daarmee wachten totdat de verkoper het product terug heeft ontvangen of een bewijs van verzending heeft ontvangen.

De verkoper moet zowel het aankoopbedrag als de bezorgkosten terugbetalen De verkoper mag alleen de kosten van retourzending in rekening brengen, mits hij vooraf de koper daarover heeft geïnformeerd.

Informatieplicht van de verkoper

De verkoper is verplicht op de website of in de aanbieding de koper de volgende informatie te verstrekken:

  • de bedenktijd die je hebt.
  • op welke manier, binnen welke termijn en onder welke voorwaarden je van de koop af kunt én
  • een voorbeeld of een link naar het modelformulier herroeping dat je kunt gebruiken.
  • Verder moet de verkoper op de website de volgende algemene informatie geven:
  • informatie over het bestelproces, de belangrijkste kenmerken van het product of de dienst, de levertijd, de prijs, bijkomende kosten, de bedenktijd, duur van de overeenkomst, garantie, klachtenregeling en gegevens van het bedrijf (klantenservice, postadres en fysiek bezoekadres).
  • De informatie moet makkelijk vindbaar en duidelijk leesbaar zij
  • De informatie dient uiterlijk bij de bevestiging van de aankoop, of bij levering van het product of voor aanvang van de dienst door de verkoper zijn verstrekt.
  • Voor digitale producten moet informatie worden gegevens over comptabiliteit van hardware en software, beveiligingsvoorzieningen en op welke media de diensten gebruikt kunnen worden.

Wordt deze informatie niet op de website of de aanbieding vermeldt dat wordt de bedenktijd automatisch met maximaal 12 maanden verlengd. Nadat de verkoper de informatie alsnog verstrekt dan duurt de bedenktijd vanaf dat moment nog 14 dagen.

Wanneer heb je geen bedenktijd?

Je hebt geen bedenktijd bij:

  • Reizen, vervoer, logies, catering en andere vrijetijdsbesteding.
  • Tijdschriften of kranten. (voor een abonnement op een tijdschrift of krant via internet, geldt de bedenktijd van 14 dagen wel)
  • Maatwerkproducten zoals een maatpak, drukwerk, een fotoalbum of sieraden naar specifiek ontwerp.
  • Bederfelijke producten of met een beperkte houdbaarheid, zoals voedsel of bloemen.
  • Producten die wegens gezondheidsredenen niet geschikt zijn om teruggestuurd te worden. Voorbeelden hiervan zijn ondergoed en badkleding, tenzij de verzegeling of verpakking in tact blijft.
    Een bestelling via telefonische of internet bij een bedrijf dat zich niet specifiek richt op verkoop op afstand, bijvoorbeeld een telefonische bestelling bij de bakker.
  • Cd’s en dvd’s waarvan de verzegeling na levering is verbroken.
    Een product dat men digitaal kan downloaden (film, muziek, games), waarbij je hebt verklaard dat je afziet van je bedenktijd. De verkoper moet dit bevestigen voordat het product wordt gedownload.
  • Spoedreparaties: voor een spoedreparatie of spoedonderhoud bijvoorbeeld bij een lekkage of een kapotte verwarming.
  • Een dienst (bijvoorbeeld timmer- of schilderwerkzaamheden) die al binnen de bedenktermijn helemaal klaar is. Ook hier geldt dat je hebt ingestemd met de start van de werkzaamheden binnen de bedenktijd én je hebt verklaard dat je afziet van de bedenktijd.

Gaat het om een dienst voor langere tijd, die echter al binnen de bedenktermijn ingaat, dan geldt alsnog dat je binnen 14 dagen na dat de dienst is aangevangen alsnog de overeenkomst ontbinden. Als voorbeeld geldt een telefoon abonnement of een datingssite.

Recht tot beoordeling van het product

In de winkel kun je een product beoordelen door dit te gebruiken of aan te passen. Dat geldt voor koop op afstand bij net zo, met enkele uitzonderingen. Je moet bijvoorbeeld kleding en schoenen kunnen passen. Je mag ook de verpakking openmaken om het product te bekijken, als je dit maar netjes doet. Maar je mag het product niet daadwerkelijk gaan gebruiken door een kilometer met de schonen over straat te gaan lopen of kleding te gaan dragen naar een feestje. Aanpassen mag natuurlijk wel.

Blijkt duidelijk na ontvangt van de retourzending dat het product is gebruikt terwijl dat niet nodig was ter beoordeling dan mag de verkoper een vergoeding vragen.

Verdere regels die gelden voor het bestelproces

  • Het bestelproces moet zodanig zijn ontworpen dat klikfouten makkelijk kunnen worden gecorrigeerd.
  • voor extra diensten waarvoor kosten worden gerekend zoals een annuleringsverzekering mogen vooraf niet zijn aangevinkt.
    Zolang vooraf wordt vermeldt mag de verkoper kosten in rekening brengen voor een internet betaling.
  • Op de webpagina van het online bestelproces moet worden vermeld dat men een betalingsverplichting aangaat na het klikken op “akkoord”. Als dit niet uitdrukkelijk wordt gemeld dan is men niet aan de overeenkomst gebonden.

Bij telemarketing- overeenkomsten tot het verrichten van diensten komt de overeenkomst pas tot stand als de overeenkomst schriftelijk of via de e-mail uitdrukkelijk is bevestigd. Als voorbeeld geldt diensten tot levering van gas en elektra, water, mobiele telefonie of een CV-onderhoudsabonnement.

Verplichte levertijd

Wordt een product niet binnen 30 dagen na aankoop geleverd, dan dien je de verkoper eerst een redelijke termijn aan te zeggen om alsnog te leveren. Is die termijn verstreken, dan kun je de overeenkomst ontbinden en het aankoopbedrag geldt terugvragen.

Wanneer verjaart een vordering?

Wanneer verjaart een vordering?

U wordt geconfronteerd met een deurwaarder of incassobureau en gesommeerd om een oude vordering te betalen. U was deze al lang vergeten. Hoe zit het met verjaring van vorderingen?

Wat is verjaring?

Verjaring is een rechtsfeit dat intreedt indien een bepaalde tijd is verstreken na dat een vordering opeisbaar is geworden. Na het verstrijken van de termijn kan de schuldeiser de vordering niet meer invorderen via gerechtelijke weg van executie. Dat betekent niet dat de vordering niet meer bestaat. De vordering wordt omgezet in een niet-afdwingbare natuurlijke verbintenis. De vordering kan op de volgende manieren alsnog worden ingelost.
• Door vrijwillige betaling, of betaling “per ongeluk”
• Door verrekening met een schuld aan de schuldenaar

Wanneer start de verjaringstermijn?
De verjaringstermijn gaat lopen op het moment dat de vordering opeisbaar is. Veel vorderingen bestaan door bijvoorbeeld een geldlening, maar zolang de aflossing en rente trouw worden betaald, is de hoofdsom niet opeisbaar, en loopt de verjaringstermijn voor de terugbetaling van de hoofdsom nog niet. Dit geldt niet voor de aflossingstermijnen. Die zijn opeisbaar op elke termijndatum, en daarvoor gaat wel direct de verjaringstermijn lopen.

Lees hier verder over de verjaringstermijn