Raad voor de rechtspraak - ADVOCATEN.NL

Je recht halen wordt onbereikbaar

Steeds meer mensen zien af van een gang naar de rechter omdat ze het niet kunnen betalen. Daarom moeten de kosten om een rechtszaak te voeren, de griffierechten, drastisch omlaag

Dit bepleit Frits Bakker (voorzitter van de Raad voor de rechtspraak) in zijn jaarbericht (pdf, 30,5 KB) dat volgende week maandag als onderdeel van het jaarverslag van de Rechtspraak verschijnt. Minister Dekker (voor Rechtsbescherming) verstuurde gisteren een brief aan de Tweede Kamer (tweedekamer.nl) waarin hij aangeeft in debat te willen over de hoogte van de griffierechten.

Fors minder rechtszaken

Het aantal rechtszaken nam vorig jaar bij vrijwel alle rechtsgebieden fors af, een trend die al een paar jaar zichtbaar is. Vooral de afname van het aantal zaken met een klein financieel belang (civiele kantonzaken) baart zorgen. Bakker: ‘Een klein financieel belang, in juridische termen, kan voor gezinnen met een laag inkomen of kleine ondernemingen die van opdracht naar opdracht leven, juist een pijnlijk hoge rekening zijn.’ Daarom moeten juist bij dit soort zaken de kosten omlaag. Want een belangrijke reden om niet naar de rechter te stappen is volgens Bakker financieel van aard.

Angst

Een eenvoudig voorbeeld maakt het probleem duidelijk: als iemand een conflict heeft over een onbetaalde rekening van 700 euro, kost een gang naar de rechter ruim 200 euro aan griffierechten. Bakker: ‘Hoge griffierechten zijn voor veel mensen een reden om niet te procederen, en om de – in hun ogen misschien onterechte – rekening toch maar te betalen uit angst voor mogelijke extra kosten.’ En dan vormt te hoog griffierecht een onoverkomelijke drempel, en doet afbreuk aan de rechtsbescherming van de burger.

Rechtsbescherming

Bakker ziet een neerwaartse spiraal ontstaan waarbij minder en minder mensen de rechter nog weten te vinden. ‘Het vergroten van het aantal zaken is géén doel op zich, maar een noodzakelijk middel om de Nederlandse burger de rechtsbescherming te garanderen die hem toekomt. Een onbelemmerde toegang tot de rechter is hiervoor een cruciale voorwaarde. Want wat heeft de burger aan een rechtbank als hij zich niet kan veroorloven er gebruik van te maken?

Bron: Rechtspraak ▲

rechtbank blijft in Almelo, Assen, Dordrecht, Alkmaar, Zutphen, Maastricht en Lelystad

Almelo, Assen, Dordrecht, Alkmaar, Zutphen, Maastricht en Lelystad blijven volwaardige rechtspraaklocaties.

Dat hebben de presidenten en de Raad voor de rechtspraak besloten. Aanleiding hiervoor is dat de Tweede Kamer donderdag een breed ondersteunde motie indiende die de regering oproept in de Voorjaarsnota 2016 ‘voldoende middelen vrij te maken’ om de genoemde 7 vestigingen ‘volwaardig open te houden, zonder leegstand te financieren’. De Tweede Kamer stemt dinsdag 1 december over de ingediende moties project management collaboration software.
Plan

De Rechtspraak had een plan opgesteld waarin stond dat in de 7 vestigingen niet meer alle rechtszaken zouden worden behandeld. Hierdoor zouden op deze plekken niet meer dure faciliteiten als grote zittingszalen, cellenblokken en beveiliging hoeven te worden gefinancierd. Onderdeel van het plan was ook de kantoren in de arrondissementen waarin de vestigingen liggen, te concentreren op 1 hoofdlocatie, waardoor op huisvesting zou kunnen worden bespaard.

Bezuinigingen
Aanleiding het plan op te stellen was dat de Rechtspraak wordt geconfronteerd met bezuinigingen oplopend tot 88 miljoen euro. Tegelijkertijd moet de Rechtspraak investeren in verlichting van de werkdruk en kwaliteit. Zo loopt er een grootschalig moderniseringsprogramma waarvan digitalisering een belangrijk onderdeel uitmaakt.

50 miljoen
In de aanloop naar de begroting van het ministerie van Veiligheid en Justitie vorige week, heeft de Rechtspraak steeds gezegd 50 miljoen euro structureel extra nodig te hebben om overal alle rechtszaken te kunnen blijven doen én de noodzakelijke investeringen in kwaliteit te kunnen betalen. Vlak voor de begrotingsbehandeling maakte minister Van der Steur bekend in 2016 20 miljoen extra en vanaf 2017 25 miljoen structureel beschikbaar te stellen. Hier komt dus als gevolg van de motie van de Tweede Kamer geld bij. Hoeveel is nog niet bekend. Dat hangt af van de vraag, welke oplossingen er lokaal kunnen worden gevonden om de overtollige vierkante meters af te stoten.

Huisvesting
Frits Bakker, voorzitter van de Raad voor de rechtspraak: ‘Nu de politiek onze roep om extra geld gehoord en gehonoreerd heeft, kunnen we gaan kijken hoe we de huisvestingsparagraaf van ons toekomstplan kunnen herschrijven. Waarbij als uitgangspunt geldt dat het aanbod van rechtszaken in de 7 vestigingen gehandhaafd blijft.’

Bron: Rechtspraak

Rechtspraak teleurgesteld over financiële tegemoetkoming

Tevreden over het feit dat de minister van Veiligheid en Justitie de financiële problematiek heeft erkend, teleurgesteld over het bedrag dat de Rechtspraak er bij krijgt: 20 miljoen euro in 2016 en structureel 25 miljoen euro vanaf 2017.

Dit is de reactie van Frits Bakker, voorzitter van de Raad voor de rechtspraak, op de inhoud van de brief van de minister van Veiligheid en Justitie waarin hij extra geld toezegt. In totaal komt er 250 miljoen bij op de begroting van V en J (zie ook Kabinet investeert in Veiligheid en Justitie).

Het extra geld is bestemd voor het moderniseringsprogramma KEI, staat in de brief. Daarnaast schrijft de minister dat hij met de Rechtspraak in gesprek blijft over het aantal rechtszaken dat op de verschillende zittingslocaties wordt gehouden. Frits Bakker: ‘Met het bedrag dat er nu bij komt, kunnen we slechts een deel van ons structurele tekort dat we hebben becijferd op 32 miljoen euro, wegwerken (zie ook: Rechtspraak rekent scenario’s door: structureel tekort 32 miljoen euro, red.).Er is veel meer geld nodig om de Rechtspraak op niveau te houden.’ 50 miljoen euro De Rechtspraak heeft in de afgelopen maanden herhaaldelijk gezegd structureel 50 miljoen euro extra per jaar nodig te hebben. De presidenten en de leden van de Raad presenteerden eind augustus een plan waarmee ze voor een deel tegemoet komen aan de door het kabinet opgelegde bezuiniging. De taakstelling loopt op tot 88 miljoen euro. Dit ‘Meerjarenplan Rechtspraak’ bevat een combinatie van aan de ene kant noodzakelijke investeringen in verlichting van werkdruk, het moderniseringsprogramma KEI en kwaliteit met aan de andere kant bezuinigingen op huisvesting. Als gevolg hiervan worden in 7 vestigingen (Almelo, Assen, Alkmaar, Lelystad, Zutphen, Maastricht en Dordrecht) straks alleen nog alle enkelvoudige (door 1 rechter behandelde) zaken gedaan. Hiermee kan circa 19 miljoen euro worden bezuinigd, doordat er minder werkplekken op deze plekken hoeven te zijn en dure faciliteiten als grote zittingszalen, cellenblokken en beveiliging hoeven niet meer te worden bekostigd. Frits Bakker: ‘Dit is een pijnlijke maatregel, maar als we moeten kiezen tussen investeren in mensen, of in stenen, doen we dat natuurlijk in mensen. Hiermee gaan we tot het uiterste, meer kunnen we niet doen.’

Tweede Kamer
Volgende week debatteert de Tweede Kamer over de begroting van Veiligheid en Justitie. ‘Met het extra bedrag dat de minister ons nu toe schuift, kunnen we niet eens het structurele tekort dat er is oplossen. Laat staan dat we in staat zijn huisvestingsplannen van tafel te halen. Als de politiek dat wil, dan is er echt meer geld nodig.’

Bron: Rechtspraak